Narzędzia kowalskie - tarnik, nóż, obcęgi czy tarnik elektryczny?

Narzędzia kowalskie – jakie wybrać? Jaki tarnik do kopyt? Jaki nóż do kopyt? Te pytania zadaje sobie każda osoba, która zamierza zacząć samodzielne werkowanie kopyt własnego konia. Często jest tak, że wybieramy narzędzia kowalskie metodą prób i błędów. Często z początku kupujemy najtańsze akcesoria kowalskie, żeby po prostu spróbować. W tym artykule znajdziesz przewodnik po narzędziach kowalskich dla osób, które zaczynają swoją przygodę z werkowaniem (często: z naturalnym werkowaniem) i chcą zorientować się, jakie narzędzia kowalskie są potrzebne i do czego służą. Przeczytaj teraz!

Narzędzia kowalskie – tarniki (pilniki), tarnik do kopyt

Tarnik do kopyt to obowiązkowe narzędzie w zestawie kowalskim. Na rynku są dostępne różne tarniki do kopyt – można wybrać:

• tarnik do kopyt z drewnianą rączką
• pilnik „goły”, czyli tarnik bez rączki

Jedna strona tarnika do kopyt ma zawsze ostrzejsze i większe zęby (tzw. ostrze zgrubne), druga strona ma drobniutkie ząbki (tzw. ostrze wykańczające). Czasami można spotkać tarniki (pilniki) do kopyt, zamocowane w drewnianych deskach, co ma ułatwić tarnikowanie. Pilniki do kopyt różnią się jakością i żywotnością. Od jakości stali, z której zrobiony jest pilnik do kopyt, zależy jego ostrość i żywotność. Opiłowywanie kopyt to wymagająca i ciężka praca, i nie ma nic gorszego niż tarnik, który nie piłuje.  

Narzędzia kowalskie – nóż do kopyt

Nóż do kopyt to kolejne narzędzie kowalskie typu „must have” dla zawodowego strugacza, mistrza podkuwnictwa czy osoby, która chce praktykować samodzielnie werkowanie swojego konia. Nóż do kopyt stosujemy do wybierania podeszwy w tylnej części kopyta, do wycinania strzałki, ścian i kątów wsporowych, do robienia „łódeczki” w tylnej części ściany kopyta. Rodzaje noży do kopyt:

• nóż do kopyt prawy
• nóż do kopyt lewy
• nóż do kopyt obustronny

Nóż do kopyt prawy to taki, którym werkujemy prawą ręką.

Nóż do kopyt lewy – to nóż do lewej ręki.

Nóż do kopyt obustronny – to nóż do prawej i lewej ręki

Ostrza prawego vs. lewego są ustawione w inną stronę dla ułatwienia cięcia. Nóż do kopyt obustronny jest to nóż kopytowy o charakterze uniwersalnym, czyli taki, w którym ostrze po jednej stronie jest „prawe”, a po drugiej „lewe”. Dlatego można nim pracować i prawą, i lewą ręką. Noże do kopyt są dostępne w bardzo różnych cenach i bardzo różnej jakości. Na rynku można spotkać noże do kopyt końskich, których ostrze ma kształt zamkniętej łezki – można oczyszczać nimi rowki strzałkowe. Nóż do korekcji kopyt – w zależności od jakości stali z jakiej jest zrobiony i twardości kopyt danego konia – wymaga częstego lub bardzo częstego ostrzenia ostrzałką lub szlifierką (po kilku struganiach, po jednym struganiu, a nawet po jednym kopycie).

Przeczytaj artykuł o moich poszukiwaniach dobrego noża do kopyt - LINK.

Narzędzia kowalskie – obcęgi (cęgi) do kopyt

Obcęgi kowalskie (inaczej: cęgi kowalskie, obcęgi do kopyt, cęgi do kopyt) służą do przycinania rogu kopytowego. Czasami są stosowane jeszcze inne nazwy, np. nożyce do kopyt czy kleszcze do kopyt. Cęgi do kopyt końskich powinny być wykonane z wytrzymałych materiałów, np. wysokiej jakości stali, w przeciwnym wypadku mogą się nawet wygiąć, gdy próbujemy nimi przycinać kopyto. Im dłuższe ramiona cęgów kowalskich, z tym większą siłą działają i tym mniejszej siły trzeba użyć. Im krótsze, tym mocniej trzeba działać, aby je zacisnąć i przyciąć róg kopytowy.

Tarnik elektryczny – tarnik, nóż kowalski, cęgi kowalskie w jednym

Tarnik do kopyt, nóż do kopyt i obcęgi możesz zastąpić jednym urządzeniem, a jest nim – nowość! –elektryczny tarnik do kopyt Hoof Boss. Ta nowoczesna frezarka do kopyt jest wyposażona w zestaw tarcz, które skutecznie zastępują tradycyjne narzędzia kowalskie: nóż do kopyt, tarnik i obcęgi. Jest to więc nowoczesne i wygodne narzędzie kowalskie 3 w 1. Tarcze ścierne odznaczają się długą żywotnością, nie wymagają specjalnej pielęgnacji (poza utrzymaniem w czystości), ani ostrzenia. Tarcza łańcuchowa, która zastępuje nóż do kopyt i obcegi, również odznacza się długą żywotnością; ostrzenie zaleca się wystruganiu ok. 25 zwierząt, a wymianę – po wystruganiu 500-1000 zwierząt. Jeśli masz jednego konia, którego strugasz raz na cztery tygodnie, jedna tarcza łańcuchowa i jedna tarcza ścierna wystarczy Ci prawdopodobnie na całe życie. Pierwsze zalecane ostrzenie tarczy łańcuchowej – po dwóch latach. Elektryczny tarnik do kopyt koni ma wiele innych zalet:

• umożliwia 3 razy szybsze struganie kopyt
• umożliwia struganie całkowicie bez użycia siły

Te dwie cechy sprawiają, że Twoje plecy nie są tak przeciążone jak podczas werkowania zwykłymi narzędziami kowalskimi. Ponieważ struganie kopyt trwa znacznie krócej i nie musisz się siłować z tarnikiem czy nożem do kopyt, nie boli Cię kręgosłup, ramiona i ręce. Twoje ruchy są delikatne, bardziej płynne, a więc dużo bardziej precyzyjne. Tarnik do kopyt na baterię lub na prąd (220 V)  to idealne narzędzie dla profesjonalistów, dla których rozszczyszczanie koni – często wielu koni dziennie – to codzienność, jak i dla osób werkujących swoje konie. Ten tarnik:

• jest cichy i łatwo akceptują go zwierzęta
• jest mały, lekki i poręczny
• bardzo dobrze leży w dłoni
• nie wymaga uczenia się innej techniki werkowania
• ma wysoką skuteczność i żywotność
• zapewnia znakomitą kontrolę nad werkowaniem

Chcesz zobaczyć, jak działa elektryczny tarnik do kopyt? Kliknij tutaj – LINK.

Narzędzia kowalskie – stojak do kopyt (hoofjack)

Stojak do kopyt (koziołek kowalski) umożliwia wygodniejsze werkowanie kopyt. Opieramy na specjalnej podstawce kopyto konia, zamiast trzymać nogę konia w ręku, co pozwala odciążyć plecy i umożliwia unieruchomienie kończyny konia. Stojak kowalski powinien mieć solidną podstawę, aby zachować stabilność. W przypadku stojaka do korekcji kopyta podstawka powinna być wyłożona filcem, gumą lub obszyta mocną tkaniną, by zwiększyć komfort konia i zminimalizować ryzyko urazu. Stojak kowalski przyda Ci się, jeśli zdecydujesz się na werkowanie tarnikiem elektrycznym, ponieważ:

• jeszcze bardziej odciążysz plecy
• będziesz mieć obie ręce wolne
• ustabilizujesz kopyto konia.

Inne narzędzia kowalskie

Mistrzowie podkuwnictwa, którzy zajmują się kuciem koni, muszą mieć w swoim arsenale dużo więcej narzędzi kowalskich. Jeśli samodzielnie werkujesz swojego konia, nie będą Ci potrzebne, ale warto wiedzieć, że taki sprzęt istnieje:

• tasak do kopyt
• czułki do kopyt
• obcęgi do ściągania podków
• obcęgi do rozciągania podków
• obcęgi paleniskowe
• młotek kowalskie
• rowkowniki
• rozkuwacze
• i inne.

Wszystkie te akcesoria kowalskie mieszczą się zwykle w specjalnie przystosowanej do tego skrzyni kowalskiej z przegródkami, która często jest wyposażona dla wygody w kółka. 

Jaki tarnik do kopyt wybrać?

• werkujesz tylko swoje konie – wystarczy Ci wersja BASIC MOBILE (na baterię) lub BASIC na kabel (220V)
• werkujesz zawodowo – polecamy zestawy COMPLETE MOBILE (na baterię) lub COMPLETE na kabel (220 V)

Werkowanie kopyt - szkolenia

Bez względu na to, jakie narzędzia kowalskie zamierzasz stosować, pamiętaj, że werkowanie kopyt wymaga wiedzy i praktyki. Zanim zaczniesz samodzielne struganie kopyt, zapisz się na szkolenie z werkowania kopyt, najlepiej takie, podczas którego będziesz mógł werkować martwe kopyta. Jeśli Twój koń ma problemy z kopytami, poszukaj specjalisty, który będzie w stanie zapewnić werkowanie rehabilitacyjne.

Sięgnij po książki o kopytach, jest ich kilka na polskim rynku. W naszym sklepie może kupić książkę, w której znajdziesz wiele cennych informacji o tym, co wpływa na zdrowe kopyto:

• Nic Barker, Sarah Braithwaite, Bez kopyt nie ma konia

Powodzenia!

O Autorze

 
Ewa Rot-Buga – instruktor jazdy konnej, dziennikarka współpracująca ze „Światem Koni” (wcześniej także: „Koniem Polskim” i „Końskim Targiem”), redaktorka wydawnictw hipologicznych (redagowała m.in. dwie książki Mary Wanless, RWYM, wydane przez Świadome Jeździectwo). Odbyła pobyt szkoleniowy w Australii u trenera jeździectwa naturalnego Phila Rodeya. Pasjonatka ujeżdżenia klasycznego i pracy nad dosiadem metodą RWYM – od ponad sześciu lat systematycznie rozwija umiejętności pod okiem certyfikowanych coachów RWYM. Korzysta z metod pracy z ciałem, wykorzystanych przez Mary Wanless, twórczyni RWYM (m.in. jest to Technika Alexandra). Nieustannie poszukuje dróg samodoskonalenia i rozwoju umiejętności jeździeckich, jak również efektywnych sposobów przekazywania wiedzy na ich temat. Podróżniczka i reporterka, miłośniczka wypraw konnych i wielodniowych rajdów, odwiedzająca konno dalekie i nieznane zakątki świata. Dowiedz się więcej - LINK.